Hoe open kun je zijn? - Interview met John Lens in Vereniging 3.0 en verder
Als vereniging doen we er alles aan om relevant en waardevol te blijven voor onze leden én de maatschappij. Het is dan ook een groot compliment dat TVVL is vernoemd in de herziene editie van het boek Vereniging 3.0 en verder – De vernieuwing van verenigingen in de praktijk door Ivan Pouwels. Hieronder het interview met directeur John Lens over nieuwe manieren van verbinding en kennisontwikkeling binnen de vereniging dat in het boek is gepubliceerd.
“Je moet niet bovenop kennis gaan zitten,” vindt John Lens, directeur van TVVL. Hij faciliteert kennisuitwisseling en samenwerking tussen individuele leden, niet-leden, bedrijven én andere verenigingen.
“Het gaat bij TVVL om kennis delen, kennis ontwikkelen en elkaar ontmoeten over de volle breedte van het vakgebied installatietechniek, niet om lobby of dienstverlening,” volgens John Lens, directeur van TVVL. Het ledenbestand van TVVL bestaat uit installateurs, technisch adviseurs, ingenieurs, producenten, leveranciers, gebouwbeheerders, studenten, wetenschappelijke onderzoekers en gebouweigenaren, zowel personen als bedrijven. Zij komen in actieve expertgroepen bij elkaar om kennis te ontwikkelen. Ook niet-leden helpen mee in de community’s die TVVL daarvoor organiseert.
Community
Al veel langer kent TVVL expertgroepen, leden die bij elkaar komen rondom een onderwerp. Een expertgroep heeft een voorzitter met een zittingstermijn en organiseert vaak eigen congressen. Om kennisdeling laagdrempelig te houden startte TVVL zes jaar geleden met community’s. “Dat zijn een soort voorlopers van expertgroepen”, zegt Lens. “En misschien ook wel een soort kweekvijver voor nieuwe leden.” Er bestaan weinig eisen om mee te doen met een community. “Het gaat echt om mensen bij elkaar brengen rondom een gemeenschappelijke behoefte, een inzicht of een nieuwe technische ontwikkeling.” Communitydeelnemers zijn niet per se lid. Willen deelnemers bij elkaar komen dan zorgt de vereniging voor de locatie en helpt met mensen uitnodigen, een datum prikken en bestelt er eventueel wat eten bij. “Maar niet al te formeel”, zegt Lens. “Dus zonder allerlei structuren, regels en statuten.” De community’s laat hij graag zo organisch mogelijk groeien. “We laten ze lekker rijpen, maar blijven wel aandacht geven. Je moet vooral laten zien dat je het ongelofelijk waardeert wat ze aan het doen zijn.”
Bij elkaar komen
Er staat niets tegenover de steun die community’s ontvangen en ‘mislukte’ community’s bestaan ook niet, in de ogen van Lens. “Het heeft altijd een functie voor mensen als ze bij elkaar komen en elkaar spreken. Daar zit geen hoger doel achter en daar moet je vooral geen druk op zetten.” Waar precies de grens is tussen community en expertgroep ligt niet vast. Community’s kúnnen wel doorgroeien naar expertgroep. Dat gebeurde bijvoorbeeld met de community Circulaire Installaties, een groep die is ontstaan uit de noodzaak om materiaalstromen te sluiten nu gebouwinstallaties steeds complexer worden en daarmee meer materiaal verbruiken. Met de ontwikkeling van een de circulariteitsschijf in 2019 heeft de groep de transitie doorgemaakt van community naar expertgroep, met alle verantwoordelijkheden van dien. “Bij grotere projecten binnen expertgroepen gaat er echt serieus verenigingsgeld in en moeten deelnemers zorgen dat projectvoorstellen ook echt gerealiseerd worden. In een community is dat wat minder strak.”
Een expertgroep van TVVL ontwikkelde bijvoorbeeld de WEii, dat staat voor Werkelijke Energie intensiteit indicator. De Dutch Green Building Council hielp mee om dit meetinstrument voor gebouwen te ontwikkelen en inmiddels gebruiken anderen het ook, zoals de overheid. De WEii is afgelopen jaar ook verwerkt in het EnergieKompas, een hulpmiddel dat de WEii en het energielabel combineert en daarmee inzicht geeft in de meest effectieve route om een gebouw te verduurzamen.
KUBR
Via een eigen online platform, TVVL Connect, deelt TVVL nieuws over lopende en afgeronde projecten vanuit de expertgroepen en communities. Inmiddels wordt ook hier gewerkt aan het breed delen van kennis in de branche. In de loop van 2023 wordt het platform omgebouwd en opengesteld voor andere bouw- en installatieorganisaties zoals Techniek Nederland, Bouwend Nederland en Bouwcampus. Omdat dit platform van meerdere partijen is, hoort daarbij ook een nieuwe, neutrale naam: KUBR. “KUBR wordt een open en toegankelijk platform voor bouw- en installatieprofessionals. Hier staan geen slotjes op kennis en kunnen alle geregistreerde gebruikers kennis uitwisselen. Zo kunnen mensen met trots delen wat zij bijdragen aan de ontwikkeling van hun vakgebied.”
Lens raadt andere verenigingen ook aan om niet bovenop kennis te gaan zitten en de drempel om deel te nemen laag te houden. “95 procent van onze producten is gratis. Soms vragen we wel eens een bedrag en krijgen leden korting. Maar hoge bedragen zul je hier niet zo gauw tegenkomen.”
Als vereniging samenwerken
“Zo’n vijftig procent van de gebruikers van ons online community platform is lid van TVVL, de andere helft niet. Niet iedereen die iets heeft te vertellen hoeft meteen lid te worden.” Waarom mensen dan toch lid worden? “Voor kennis en evenementen ga je toch naar TVVL. Ik krijg wel eens de vraag of de community’s de vereniging niet kannibaliseren. Maar nee, het is alleen maar goed voor ons.”
TVVL heeft zo’n duizend individuele leden en 500 bedrijfsleden. Naast de ledencontributie is de belangrijkste inkomstenbron van TVVL het cursusaanbod. Een derde inkomstenstroom loopt via het servicecentrum, het ondersteunen van andere verenigingen met professionals en een clubhuis. Dat doet TVVL sinds een paar jaar. “We kunnen daardoor meer mensen aannemen en dat betekent meer continuïteit, voor TVVL én de andere verenigingen. Inmiddels hebben zich 12 verenigingen aangesloten en werken er 27 mensen op het bureau. De verschillende verenigingen zien het TVVL-kantoor, het Servicecentrum, ook echt als hun ‘clubhuis’ en kunnen de vergaderruimtes en workshopruimtes gebruiken. Lens: “We hebben zelfs een prachtige huiskamer waar mensen met elkaar kunnen zitten en overleggen, als het allemaal wat losser mag zijn.”
Het servicecentrum opent ook de weg naar meer samenwerking tussen verenigingen. Lens: ”We willen kennisagenda’s over elkaar leggen. Niet de kaarten tegen de borst houden, maar kijken: ‘hé, waar zijn jullie mee bezig? Laten we samen optrekken’.” Lens denkt aan gezamenlijke projecten, cursussen of evenementen. “Je wordt ongelofelijk veel wijzer als meerdere partijen gebruik maken van hetzelfde koffiezetapparaat. Dan gebeuren er dingen. Het gaat er niet alleen om wat je zelf kan, maar ook om wat je samen mogelijk maakt.”
Vereniging 3.0 en verder – De vernieuwing van verenigingen in de praktijk biedt verenigingsprofessionals en bestuurders een antwoord op actuele vraagstukken en daagt hen uit om kansen te pakken die vernieuwing en innovatie kunnen bieden. Het boek is verkrijgbaar via de webshop van DNA.
