Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
In centraal Turkije ligt het gebied Cappadoci. Cappadoci staat bekend om de zachte bodem en de sprookjesachtige formaties die door erosie zijn ontstaan in valleien. Door de bewoners van het gebied is in het verleden dankbaar gebruik gemaakt van de zachte bodem. In de bodem zijn ruimtes uitgehakt voor bewoning en complete ondergrondse steden zijn ontstaan om te schuilen tegen aanvallen van vijanden. Bij het aanleggen van de steden is gebruik gemaakt van verticale stijgpunten om de stad uit te breiden en afval snel af te voeren. Een tweede functie van de verticale schachten was het zorgen voor een goede ventilatie in de stad. Het in dit artikel beschreven onderzoek is erop gericht meer inzicht te verkrijgen in de werking van het ventilatiesysteem. Met behulp van een aantal metingen is onderzocht hoe het systeem werkt en de effectiviteit ervan is beoordeeld. Getracht is een uitspraak te doen over de werking van het ventilatiesysteem toen de stad nog was bewoond.
In centraal Cappadoci in Turkije ligt de grootste ondergrondse stad Derinkuyu, die bekend staat om haar ingenieuze natuurlijke ventilatiesysteem. Een deel van de oorspronkelijke stad is uitgegraven en opengesteld voor toeristen. Het te bezoeken deel ligt rond n ventilatieschacht. In guur 1 is dit stadsdeel schematisch weergegeven. In het gebied rond deze schacht zijn nog 51 andere schachten ontdekt [1]. In het verleden was de stad veel groter en maakten meerdere verticale schachten onderdeel uit van de stad. Verwacht wordt dat nu ongeveer 5 % van de oorspronkelijke stad is ontdekt. Globaal kan het te bezoeken deel in drie niveaus worden verdeeld. In guur 1 zijn deze gescheiden van elkaar weergegeven. Omdat de stad werd gebruikt om gedurende langere tijd onder te duiken, zijn er ruimtes aanwezig met verschillende functies. Op het eerste niveau onder maaiveld zijn functies als een stal, een keuken en een school te vinden. Op het tweede niveau zijn een parlementszaal en een bruidssuite gesitueerd. Deze twee niveaus liggen relatief dicht bij elkaar (ongeveer 10 meter hoogteverschil). Het derde niveau is veel dieper gelegen (op ongeveer 35 meter onder maaiveld). Op dit niveau is een kerk en een trouwkapel te vinden. Ook bevinden zich hier een mortuarium en een graftombe. Daarnaast 38 VENTILATIE heeft dit niveau toegang tot een waterput die tot 80 meter onder maaiveld reikt.
Auteur(s): D. Jansen, BSc, mw. L. van Oeffelen BSc en prof.dr.ir. M. de Wit