Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
Vele duizenden geregistreerde beroepsvaartuigen voor goederenvervoer en ongeveer 300 professionele schepen voor personen vervoer maken van gebruik van de in ons land aanwezige waterwegen. Daarbovenop komen nog eens zon 250.000 plezierschepen. Maar niet alleen in ons land zijn de wateren in trek. Alleen al in 2011 hebben wereldwijd ongeveer 40 miljoen mensen een cruise gemaakt. Deze vorm van vakantiehouden wint aan populariteit en zal alleen nog maar in omvang toenemen, zo is de verwachting. Dergelijke cijfers benadrukken het belang van een deugdelijke brandbeveiliging aan boord van schepen, waaronder die van de kleine pleziervaartuigen.
Op het gebied van sprinklersystemen is er de afgelopen jaren sprake van spectaculair voortschrijdend inzicht. Veel wijzigingen en aanpassingen zijn het gevolg van veranderende bouwmaterialen, gebruiksfuncties en schaalvergrotingen. Maar die schaalvergrotingen kunnen niet ongelimiteerd worden doorgevoerd. Het Bouwbesluit geeft hiervoor duidelijke richtlijnen. Maximale compartimenteringen van 1.000 m3 of 2.500 m3, afhankelijk van de gebruiksfunctie van het bouwwerk zijn een gegeven. Tevens is het aantal noodzakelijke nooduitgangen en vluchtwegen gehouden aan duidelijke richtlijnen. Verder is het een goede gewoonte van de gebruikers van een gebouw om je altijd te orinteren waar vluchtwegen zijn in een geval van een calamiteit.Ondanks een duidelijke regelgeving zijn er nog regelmatig onveilige situaties. Maar bij juiste orintering is vluchten mogelijk. Aan boord van een schip is dat anders. Een bord Nooduitgang heet dan ineens vluchtroute. Dit is dan een vluchtroute naar een verzamelpunt ergens centraal op een dek. Vluchten aan boord van een schip gebeurt nooit op een rustige manier. Soms willen honderden mensen tegelijk meestal in blinde paniek naar dat verzamelpunt. Daar aangekomen moet je wachten op een hopelijk getrainde bemanning die probeert de passagiers op een ordentelijke manier in veiligheid te brengen. Maar, hoe goed getraind bemanning ook, de bemanning spreekt niet altijd onze taal. Vaak is de voertaal bijvoorbeeld Filipijns, Portugees of Pools. Slechts een kleine minderheid van passagiers zal dit begrijpen. Gebroken Engels wordt de voertaal in een panieksituatie, wat niet zal bijdragen aan een kalme ontruiming. De realiteit is een horde mensen in paniek, over elkaar lopend en hollend naar een verzamelpunt. Soms in combinatie met een dichte, giftige, verstikkende rook en een zicht van minder dan twee meter. Richting, route en aanwijsbordjes zijn dan niet of nauwelijks leesbaar. Eenmaal aangekomen bij een verzamelpunt, stap je in een reddingsvlot of reddingsboot, of je springt simpelweg het water in. Meer opties zijn er niet. In een panieksituatie ben je klaarblijkelijk op jezelf aangewezen; je moet zorgen voor je eigen veiligheid.
Auteur(s): C. (Chris) van der Perk, brandbeveiligingsadviseur