Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
Vanuit de wetgeving worden er eisen gesteld aan de elektrische veiligheid van gebouwinstallaties. Echter, de praktijk leert dat een goede aarding van luchtbehandelingskasten niet vanzelfsprekend is. Een belangrijke oorzaak is de wijze van aarden, die niet altijd het beoogde doel bereikt. Installateurs en toezichthouders moeten tijdens de bouw toezien op een correcte aarding en fabrikanten aanspreken op het niet voldoen aan de elektrische veiligheid van de kast. Daarnaast is het raadzaam de elektrische veiligheid van de luchtbehandelingskasten mee te nemen bij de opleveringscontrole en de periodieke keuring gedurende de bedrijfsvoering. De luchtbehandelingskast is onderdeel van de luchtinstallatie, die moet worden ingebed in de totale gebouwinstallaties.
In theorie is de elektrische veiligheid van gebouwinstallaties goed geregeld. Vanuit het bouwbesluit en de arbowetgeving worden hieraan eisen gesteld. Voor nieuwbouwsituaties geldt dat de elektrische installatie moet voldoen aan de eisen zoals gesteld in de NEN 1010. Hierbij inbegrepen is de aarding van metalen delen van de water, cv en luchttechnische installatie [1]. Bij een gebouw in gebruik legt de Arbowet de verantwoordelijkheid van de algehele veiligheid van de werknemers bij de werkgever. Praktische eisen zijn opgenomen in branche specifieke Arbeidscatalogi. Als deze niet beschikbaar zijn, kan gebruik worden gemaakt van de sinds 1 januari 2011 vervallen Arbobeleidsregels, waarin onder andere wordt verwezen naar de NEN 1010 en normen voor de bedrijfsvoering van elektrische installaties [2]. Elektrische apparaten en machines dienen te voldoen aan de Warenwetbesluit machines en Warenwetbesluit elektrotechnische producten, waarin de Europese richtlijnen zijn gemplementeerd. Met de CEmarkering geeft de fabrikant aan dat het product voldoet aan de veiligheids en kwaliteitseisen, zoals gesteld in de van toepassing zijnde EUrichtlijnen, waaronder de Machinerichtlijn [3] en de Laagspanningsrichtlijn [4]. Echter, met het naleven van deze regelgeving is helaas de elektrische veiligheid nog niet gegarandeerd. Onderdelen van gebouwinstallaties die niet onder de verantwoordelijkheid van de Einstallateur worden gemaakt worden niet vanzelfsprekend getoetst of genspecteerd op elektrische veiligheidsaspecten. Een voorbeeld uit de praktijk zijn luchtbehandelingskasten. Zoals wettelijk vereist worden in Nederland alleen CEgemarkeerde luchtbehandelingskasten toegepast. Op grond van de EUrichtlijnen dienen luchtbehandelingskasten, net als koelkasten en wasmachines, onder andere te zijn voorzien van een veilige aarding. Een luchtbehandelingskast is in de meeste gevallen geen stekkerklaar product, de CEwaarborging gebeurt door de installateur nadat de gehele installatie klaar is. In bouwprojecten merken wij echter dat de aarding van een kast niet altijd goed is uitgevoerd. Oorzaken hiervan zijn onduidelijkheid over wie precies verantwoordelijk is voor de veilige aarding van de gehele kast, verschillende wijzen van aarden (afhankelijk van fabrikant en type) en het ontbreken van een verplichte keuring of test van de luchtbehandelingskast. Dit kan vervelende gevolgen hebben als zich een incident zou voordoen waarbij een persoon een kast aanraakt, die door onvoorziene omstandigheden onder spanning is komen te staan.
Auteur(s): H. (Harry) Bosveld en C. (Caroline) Nurmohamed, Deerns Nederland B.V.