Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
Promotie-onderzoek
Richard Rogers ontwierp samen met Renzo Piano het Centre George Pompidou, gerealiseerd in 1977. Een indrukwekkend technisch hoogstandje, ook installatietechnisch gezien. Een uitspraak van hem van vele jaren later (zie kadertekst) is tekenend voor de richting waarin de architectuur zich beweegt. Een richting waarin technologie wordt ingezet als ondersteuning van architectuur. Er zit echter een kloof tussen architectuur en technologie. Mijn onderzoek Earth, Wind & Fire – Natuurlijke Airconditioning is een zoektocht naar kennis en wetenschap die nodig is om deze kloof te overbruggen.
De strategische opzet van het onderzoek is gericht op de ontwikkeling van Klimaat Responsieve Architectuur waarbij klimaatontwerp, bouwfysica en installaties worden gekoppeld aan een architecturale opgave. Een gebouw wordt hierbij ook ontworpen als klimaatmachine, een machine die wordt geactiveerd door zwaartekracht en de omgevingsenergie van aardmassa, wind en zon, metaforisch aangeduid met Earth, Wind & Fire. Bij deze strategie speelt de architect een grote rol bij het klimaatontwerp en de energieefficiëntie van gebouwen. Door de klimaatvoorzieningen uit te voeren als elementen voor architectonische expressie is klimaattechniek niet meer ondergeschikt aan architectuur, maar wordt ze zelf deel van architectuur. Het ontwerpen van een gebouw als klimaatmachine is hierdoor ook een taak geworden van de architect, die daarmee tevens mede verantwoordelijk wordt voor het binnenklimaat en de energiehuishouding. De rol van de klimaatingenieur wordt bij dit concept van integraal ontwerpen niet minder belangrijk. Hij moet dan wel putten uit een nieuw stuk kennisrepertoire, dat in het onderzoek Earth, Wind & Fire, is ontwikkeld en waarvan de belangrijkste resultaten zijn weergegeven in het op 7 juni a.s. te verdedigen proefschrift. De klimaatingenieur bedrijft hiermee geen ‘installatiearchitectuur’, zoals door sommigen wordt bepleit [1]. “Het concept, het basisontwerp zal eerst door de architect geconcipieerd moeten worden, dan is er plaats voor de andere disciplines.” [2] De primaire doelstelling van het onderzoek was het verkleinen van de begripsafstand tussen architect en klimaatingenieur door de klimaatvoorzieningen in een gebouw uit te voeren met behulp van architectonische en bouwkundige elementen. Door deze doelstelling te koppelen aan de nabije noodzaak van toekomstige energie neutrale gebouwen, wordt tevens een hoger maatschappelijk doel gediend.
Auteur(s): Ing. B. (Ben) Bronsema, TU Delft, Faculteit Bouwkunde, Afdeling Architectural Engineering + Technology