Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
Het ontwerpen van een nieuwe huisvesting is een complex proces. Diverse ontwerpers, (architect en adviseurs) zijn gedurende enige tijd bezig om samen met opdrachtgever, gebruikers en andere belanghebbenden een optimaal eindresultaat te bereiken voor de huisvesting. Een resultaat dat moet leiden tot een gebouw met toegevoegde waarde gedurende de gebruikersfase.
Een ontwerpproces bestaat uit diverse fasen waarbij het ontwerp wordt ontwikkeld van grof naar jn. De beginfase van het ontwerp speelt hierin een belangrijke rol. In de beginfase is de invloed op het eindresultaat zeer groot. De hoeveelheid beschikbare (ontwerp)informatie is echter nog klein, zie guur 1. Dit wordt de informatie-beslissingen contradictie genoemd. Veel beslissingen dienen te worden genomen op weinig tot geen beschikbare informatie in deze beginfase van het ontwerpproces. Daarnaast wordt in de beginfase het grootste deel van de uiteindelijke investering vastgelegd, zie guur 2. Daartegenover staat dat de werkelijke kosten op dat moment nog laag zijn. De kansen en risicos in de beginfase spelen dus een belangrijke rol voor het uiteindelijke resultaat van het ontwerp. In de beginfase worden beslissingen genomen die het eindresultaat van het project in zeer sterke mate benvloeden. Gezien de (relatief) beperkte hoeveelheid beschikbare informatie is het dus noodzakelijk om de werkelijke vraag van de opdrachtgever te weten. De samenwerking tussen de verschillende projectpartners is een bepalende factor voor het eindresultaat. Om tot integratie te komen, en daarmee gentegreerde innovatieve oplossingen is samen werken niet voldoende. Het gaat om wederzijds respect en vertrouwen om een ideale samenwerking mogelijk te maken. Dit proces kost tijd en zal niet vanaf het allereerste begin optimaal zijn. Er is sprake van een stapsgewijs groei proces gedurende het project, van leren kennen tot uiteindelijk samenwerken, zie guur 3. De bovenstaande redenen geven aanleiding om de beginfase van het project te verlengen. Het verlengen van de beginfase gebeurt door het invoeren van de concept-fase. De concept-fase bevindt zich tussen de programmafase en de voorlopig ontwerpfase. In de concept-fase worden de gebouwconcepten bepaald. De te ontwikkelen huisvesting zal door de verschillende ontwerpers vanuit verschillende invalshoeken moeten worden benaderd. Het totale gebouwconcept en de individuele concepten op het gebied van de bouwkundige aspecten, constructie en installaties worden in de concept-fase bepaald en vastgelegd. Het tot stand komen van de concepten moet op een interactieve wijze gebeuren opdat een integraal concept tot stand komt.
Auteur(s): ir. D. Wesdorp