Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
In elke plaats, dorp of stad is visueel altijd wel wat te beleven. Zowel bij daglicht als’s avonds en ’s nachts. Mooie en lelijke gebouwen, straatmeubilair en kunst; straat en trottoir, in- en uitgangen van gebouwen, winkels en huizen, obstakels op onze weg, verkeer dat langs raast. We lezen informatie en zien lichtreclames, verkeerslichten laten ons stoppen. We ervaren het allemaal als vanzelfsprekend. Totdat we tegen een auto of medemens botsen, struikelen over een obstakel dat we niet hebben gezien. Dat gebeurt zowel overdag als in de avond. En dan, ’s avonds en ’s nachts de weg niet kunnen vinden of ons onveilig voelen. Wat zien we en wat hindert ons bij de visuele waarneming in de ‘smart city’. We zien veel en zien veel over het hoofd.
We nemen meer waar dan we zien. Kijken doen we met onze ogen, maar zien en vooral waarnemen doen we met onze hersenen en alle verbindingen daar tussenin (zie figuur 1). Dit noemen we het visueel systeem van de mens. Weet dan, dat onze ogen heel veel zien en waarnemen: in het centrale deel van het gezichtsveld, maar vooral in het perifere deel van het gezichtsveld. Van slechts 10% zijn we ons bewust; 90% gaat naar allerlei andere delen van onze hersenen, zoals ons ‘waakheidscentrum’, onze biologische klok, onze hormonenaansturing en nog veel meer.