Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
In onze traditioneel lineaire economie worden materialen gewonnen, verwerkt in producten en uiteindelijk gestort op stortplaatsen of verbrand in verbrandingsovens. Om de beschikking te kunnen blijven houden over materialen is een paradigmaverschuiving richting circulaire modellen onvermijdelijk. De bouwsector is voor een groot deel verantwoordelijk voor het totale materiaalgebruik. Ter illustratie: op Europees niveau wordt gemiddeld 37,5% van al het gebruikte hout toegepast in de bouw, 21% van al het staal, 65,5% van het glas en 75% van het beton. Recycling is redelijk ingeburgerd in de bouw, maar vaak gaat dat gepaard met een aanzienlijk kwaliteitsverlies. Kennis, vaardigheden en technieken om hoogwaardige circulaire stromen te bewerkstelligen staan nog in de kinderschoenen.
De termen grondstoffen, materialen en producten zijn niet synoniem, al vallen ze soms met elkaar samen. Er dient een belangrijk onderscheid aangebracht te worden. Gemakshalve kun je stellen dat producten worden gemaakt van materialen, die opgebouwd zijn uit grondstoffen. Elk niveau brengt andere keuzes met zich mee wanneer circulariteit een drijfveer is. Zo kan homogeniteit een belangrijke voorwaarde zijn voor een materiaal om goed in een volgende cyclus te functioneren, terwijl een homogene grondstof misschien niet de juiste eigenschappen heeft om optimaal in nieuwe producten toegepast te worden. In dit artikel ligt de focus op materialen en producten in gebouwen, ten einde een gezonde omgang – op macroniveau – met de grondstoffen daarvoor te ondersteunen.