Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
Niemand zal het zich waarschijnlijk realiseren maar de digitale infrastructuur is de derde mainport van Nederland, na Schiphol en de Rotterdamse haven. In tegenstelling tot Schiphol en de Rotterdamse haven is deze infrastructuur niet zichtbaar en dus moeilijk voorstelbaar. Maar het vertegenwoordigt een enorme economische waarde van ongeveer 1 miljard euro en groeit met dubbele cijfers, ondanks de economische crisis. Amsterdam is n van de ICT-knooppunten in Noord-Europa en op weg naar de tweede plek als vestigingsplaats voor datacenters [1]. Om concurrerend te kunnen blijven, is het echter noodzakelijk om het energiegebruik van datacenters snel sterk te reduceren.
Overal in het land zijn datacenters dag en nacht aan het werk om digitale gegevens te verwerken. Wie via internet een filmpje downloadt, een financile transactie verricht of een vlucht boekt bij een luchtvaartmaatschappij realiseert zich waarschijnlijk niet dat deze handelingen gepaard gaan met een fors energiegebruik. Nu al gebruikt de ICTsector 10 procent van alle elektriciteit in de EU. Op de conferentie Smart Energy & Sustainable ICT van 3 mei 2012 vertelde Eurocommissaris Neelie Kroes dat de ICTsector groener moet worden. Zij stelde dat met het huidige groeitempo van ICT het energiegebruik in de EU de komende acht jaar verdubbelt. Het zal 20 procent van alle beschikbare elektriciteit in Europa consumeren, ongeveer 100 miljard kWh per jaar. CE Delft heeft in 2012 een studie [2] verricht naar de mogelijkheden om de CO2uitstoot van de datacenters in Nederland te reduceren. De studie werd uitgevoerd voor ontwikkelingsorganisatie Hivos, die datacenters in Nederland oproept om actief te streven naar energiebesparing en CO2reductie. In de studie wordt het elektriciteitsgebruik van de datacenters geschat op 1.6 TWh. Dit staat gelijk aan het gebruik van 450.000 huishoudens. Naar verwachting zal bij ongewijzigd beleid het elektriciteitsgebruik sterk groeien tot 2.1 TWh in 2015, wat gelijk staat aan het gebruik van 600.000 huishoudens. In de Volkskrant van 27 maart jl. stond een artikel met als kop Stroomslurpend datacenter moet groener [3]. Er zal dus het nodige moet verbeteren. Dit terwijl het energiegebruik en vloeroppervlak van de Nederlandse datacenters nog flink zal toenemen (zie figuur 1) [2].Tot voor kort was een vermogen van 2 kW/rack voldoende voor een datacenter; tegenwoordig is er steeds meer vraag naar rackservers met een vermogen van meer dan 4 kW/rack [2]. De reden is dat de prestaties van een server iedere twee jaar met een factor 3 toeneemt, terwijl de prestatie per Watt slechts iedere twee jaar verdubbelt [4]. Dit betekent dat in theorie het energiegebruik van de meest krachtige systemen iedere twee jaar met 50% kan stijgen. In de praktijk zal het meevallen, omdat niet alle datacenters de rekenkracht maximaliseren. Hierdoor variren de ontwerpenergiedichtheden van de verschillende datacenters sterk. Voor de energiedichtheid van de Nederlandse datacenters heeft Tebodin voor 2008 en 2010 een gewogen gemiddelde bepaald van respectievelijk 1,24 kW/m2 en 1,35 kW/m2 [5]. Deze toename van 18% in twee jaar wordt veroorzaakt door de nieuwe datacenters met een hogere energiedichtheid. Het totale energiegebruik van een datacenter is weergeven in tabel 1 [6].Te zien is dat de ICThardware het overgrote deel (60%) van energiegebruik in beslag neemt. De klimatisering van het datacenter neemt 30% van het energiegebruik in beslag. Bij deze twee toepassingen liggen dus de grootste kansen om de meeste energie te besparen. Gezien de te verwachte explosieve groei van de datacenters is het absoluut noodzakelijk om dit energiegebruik te verminderen en te verduurzamen.
Auteur(s): Prof.ir. W. (Wim) Zeiler, TU Eindhoven, Faculteit Bouwkunde, Building Services