Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
Meer dan som van de delen
Al eeuwen is het bewerkstelligen van een gezond binnenmilieu voor architecten, ingenieurs en wetenschappers een punt van aandacht. De eerste relaties tussen menselijke behoeften en binnenmilieu parameters werden echter pas in het begin van de twintigste eeuw gelegd. Gedurende het grootste deel van die tijd heeft de wetenschap zich gericht op het optimaliseren van individuele onderdelen van het binnenmilieu, zoals thermische kwaliteit of luchtkwaliteit. Dat het binnenmilieu meer is dan de som van haar onderdelen en de beoordeling van dat binnenmilieu vanuit de mens zou moeten beginnen in plaats van via benchmarking, komt pas de laatste jaren naar voren. Het begijpen van het binnenmilieu is eigenlijk pas net begonnen.
Het binnenmilieu kan worden beschreven met de binnenmilieufactoren of (externe) prikkels luchtkwaliteit, thermisch comfort of thermische kwaliteit, akoestische of geluidkwaliteit en visuele of lichtkwaliteit (figuur 1). Deze factoren zijn langzaam via omgevingsgericht ontwerpen in het bouwproces doorgedrongen. Esthetica en ergonomie, zoals de dimensies en afmetingen van ruimte, meubels en apparatuur, zijn ook belangrijke onderdelen van het binnenmilieu. Historisch gezien kregen die parameters juist de meeste aandacht bij het ontwerpen van een gebouw. Zonder daar afbreuk aan te doen worden ze toch buiten dit artikel gehouden. Binnenluchtkwaliteit wordt bepaald door blootstelling aan luchtverontreiniging(en) van een bewoner gedurende een bepaalde tijd. De verontreinigingen die in de binnenlucht aanwezig kunnen zijn bestaan onder meer uit gassen, waarvan sommige een geur hebben en andere niet. En dan zijn er verschillende andere componenten in de binnenlucht die de kwaliteit kunnen benvloeden, zoals water en deeltjes. Deze deeltjes kunnen een biologisch karakter hebben (huisstofmijt en legionella) maar kunnen ook afkomstig zijn van materialen, zoals bijvoorbeeld asbestvezels. Een ander aspect van binnenmilieukwaliteit is de thermische kwaliteit, de parameter waarmee we het meest bekend zijn, met aspecten zoals warm gevoel, kou en tocht. Het thermofysiologisch model, ontwikkeld in de 1970 door prof. Fanger in Denemarken . die Licht kwaiteitGeluid kwaliteitLucht kwaliteitThermisch kwaliteitFiguur 1 Wat is binnenmilieukwaliteit? ([2], figuur 3.1)1zijn model in klimaatkamers met gebruik van proefpersonen testte . vormt nog steeds de basis voor de huidige richtlijnen van thermische kwaliteit.Licht speelt een belangrijke rol in architectuur. De parameter lichtkwaliteit bestaat uit aspecten zoals lichtsterkte, luchtluminantieverhou
Auteur(s): Prof.dr.ir. P.M. (Philomena) Bluyssen MBA, Faculteit Bouwkunde, Technische Universiteit DelftVerkorte versie van de intreerede Understanding the indoor environment, uitgesproken op . mei , 0 ter gelegenheid van haar ambtsaanvaarding als hoogleraar Indoor Environment