Energiebesparing in cleanrooms: is ventilatie het laaghangend fruit?
Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
In cleanrooms worden hoge ventilatievouden gehanteerd. Dit is in lijn met de beschikbare richtlijnen [1]. Normaal gesproken worden de daarvoor benodigde debieten 24/7 gerealiseerd, zodat de cleanroom continu op het gewenste niveau presteert. Dit is daarmee een energie-intensieve activiteit. Om het energiegebruik te reduceren zijn in het kader van een afstudeeronderzoek mogelijkheden onderzocht waarbij het debiet wordt verlaagd bij gelijkblijvende prestaties op luchtkwaliteitgebied; nachtreductie, sturing op deeltjesconcentratie en op basis van bezetting. Metingen zijn uitgevoerd en simulaties zijn ingezet om de mogelijkheden te beoordelen. Hieruit blijkt dat voor de onderzochte farmaceutische cleanrooms tot 90% energiebesparing mogelijk is. Overdimensionering en beperkt gebruikt zijn de oorzaak hiervan. Sturing op bezetting wordt als meest praktisch en effectief beoordeeld voor de onderzochte situaties. In dit artikel zal met name aandacht worden besteed aan de effecten van een aangepast ventilatiedebiet. De hoofdconclusies van het onderzoek naar de ventilatie-efficiëntie worden kort benoemd. Meer informatie over dit deel van het onderzoek is te vinden in [2].
De noodzaak van grote debieten in cleanrooms is mede afhankelijk van het type gebruik (de belasting) en de tijdsduur. Resultaat op dit moment is echter dat, bijvoorbeeld, een GMP B ruimte tot meer dan 25 keer meer energie gebruikt dan een niet-geclassificeerde ruimte [3]. Of het gehanteerde ventilatievoud daarbij representatief is? Dat is vaak nog een vraag. In de ontwerpfase is het veelal nog onduidelijk wat de exacte belasting (deeltjesproductie) zal zijn [4]. Als ontwerper zullen dan normaal gesproken, en noodgedwongen, wat zekerheden worden ingebouwd ten aanzien van de capaciteit.
Auteurs: Dr.ir. M.G.L.C. (Marcel) Loomans (a) , ir. P.C.A. (Paul) Molenaar (a),b, ing. P.H.J. (Paul) Joosten MBA (b) , prof.dr.ir. H.S.M. (Helianthe) Kort (a)
a Eindhoven University of Technology, Department of the Built Environment, Building Performance IEQ-Health
b Kuijpers PHF Services B.V., Controlled Environments, ‘s-Hertogenbosch