Deze populaire opleiding is geactualiseerd! Naast de basiskennis en het handelingsperspectief voor het maken van praktische oplossingen bij de verduurzaming en de energietransitie in de gebouwde omgeving, gaan we in op het omgaan met gedragsveranderingen en weerstand in het proces rondom de energietransitie in woonwijken.

In zes modules komen alle relevante onderwerpen aan bod: van procesaanpak tot techniek. Als onderdeel van een multidisciplinair samengestelde groep maak je kennis met andere disciplines en bouw je een netwerk op. Welke taal spreken zij en voor welk stukje van de systeempuzzel heb je ze nodig?

Met deze opleiding word je een waardevol gesprekspartner voor alle stakeholders betrokken bij de energietransitie.

• Het overzicht van alle aspecten van de energietransitie in de gebouwde omgeving
• Hoe het toekomstige energiesysteem eruit ziet en hoe dat vertaald wordt naar beleid
• Hoe woonwijken optimaal en duurzaam in te richten
• Netwerken en warmtenetten herkennen en een ontwerp- en ontwikkelproces begeleiden
• Relevante (bouw-)technische context
• Energietransities optimaliseren
• Advies geven over de energietransitie in de gebouwde omgeving, rekening houdend met alle stakeholders

De cursus is opgebouwd uit 6 modules die elk in 1 dagdeel behandeld worden. De docenten zijn praktijkprofessionals die hun sporen hebben verdiend in advies en realisatie van aardgasvrije projecten.

MODULE 1 INTROCUTIE ‘ENERGIETRANSITIE GEBOUWDE OMGEVING’

In de eerste module maak je kennis met nieuwe en relevante ontwikkelingen in de energietransitie, het overheidsbeleid en de verschillende oplossingen voor energievoorzieningen. Meer nog, je krijgt inzicht in de impulsen van de EU en verdiept je in de Standaard voor woningisolatie.

• Waarom aardgasvrije oplossingen?
• Wat is het overheidsbeleid en welke praktische consequenties heeft dat?
• Wat zijn de alternatieven voor de HR-combiketel?
• Wat is de zin (en onzin) van all-electric oplossingen?
• Welk onderscheid in type oplossingen is er en wat zijn de voor- en nadelen?
• Wat zijn de kansen voor een warmtenet?
• Wat is de rol van isolatie en vraagbeperking?
• Wat zijn de ruimtelijke consequenties in gebouwen?

MODULE 2 WIJKGERICHTE AANPAK

In Module 2 wordt er vertelt wat warmteplannen zijn en hoe je deze vormgeeft samen met alle stakeholders in en om een wijk of gebied. Aan de hand van een procestool, het Wijkkompas, wordt er uitgelegd hoe je werkt aan draagvlak in de wijk of buurt waar je aan de slag gaat. Je kunt deze nieuwe informatie dus meteen omzetten in de praktijk.

• Waarom een wijkgerichte aanpak?
• Wat is een warmteplan en waarom is dit nodig?
• Wie zijn de stakeholders en wat is hun rol?
• Wie bepaalt welke wijken wanneer aan de beurt zijn en wanneer is dat bekend?
• Hoe kun je bewonersparticipatie en draagvlak organiseren?

MODULE 3 NETWERKEN EN WARMTENETTEN

Module 3 wordt het toekomstige energiesysteem in de gebouwde omgeving en de dilemma’s waarmee we worden geconfronteerd geschetst. Aardgas is perfect regelbaar, maar duurzame stroom is deels afhankelijk van het weer en vraag en aanbod moeten steeds in evenwicht zijn. Hoe realiseren we dat en wat zijn de perspectieven van de verschillende stakeholders?

• Voor de aardgasvrije gebouwde omgeving is de energie-infrastructuur cruciaal. Op dit vlak zijn de komende tijd diverse ontwikkelingen te verwachten.
• Energie voor apparaten, warm water en een comfortabele temperatuur kun je in drie vormen naar huizen en bedrijven brengen: als elektriciteit, als moleculen (gas) en als thermische energie in bijvoorbeeld water. Hoe hangen die samen, wie maakt de keuze en hoe kun je sturen?
• Welke ontwikkelingen spelen er op het gebied van warmtenetten en wat wordt daarvoor wettelijk geregeld?
• Welke consequenties heeft een aardgasvrije oplossing voor de woning?

MODULE 4 ENERGIEPRESTATIE EN (BOUW-)TECHNISCHE ASPECTEN

In module 4 leer je wat de principes zijn achter het Energielabel en de BENG-/TO_juli-eisen. Er wordt uitlegt welke maatregelen nodig zijn voor het reduceren van de CO₂-uitstoot en wat de consequenties van die maatregelen zijn voor verschillende gebouwtypen. Aan de hand van verschillende cases wordt inzichtelijk gemaakt wat dit betekent voor de techniek achter de voordeur, de gevolgen en voor-/nadelen voor de bewoners, de technische aandachtspunten, enzovoort. Je kijkt naar cases die gelijkwaardig zijn aan je eigen werkveld. Dat maakt deze training extra relevant.

• Wat zijn de principes achter Energielabel en BENG-eisen en wat is de samenhang.
• Welke concepten voldoen aan BENG- en TO_juli-eisen? En wat hebben we nodig voor 2050?
• Wat zijn de consequenties voor de bestaande bouw?
• Welke eisen moet je stellen aan de thermische schil van bestaande én nieuwe gebouwen?
• Welke verbetermaatregelen zijn minimaal nodig voor aardgasvrije oplossingen?
• Wat betekenen deze energieconcepten voor de techniek achter de voordeur
• Wat zijn de ervaringen van bewoners qua comfort en gebruik?
• Wat zijn de energiekosten in de praktijk?
• Welke lessen kunnen we leren uit deze projecten?
• Welke oplossingen werken goed in verschillende situaties?

MODULE 5 PRAKTIJKVOORBEELDEN

Om de doelen van de energietransitie te behalen, is het van groot belang dat iedereen mee doet. De verschillen tussen mensen en partijen zijn groot, evenals hun invloedssfeer. Dit vraagt om kennis van gedragsverandering, en om het kunnen bieden van maatwerk.  Wat kan je doen als mensen wel willen, maar niet kunnen omdat ze geen financiële mogelijkheden hebben; en wat doe je als mensen wel kunnen, maar niet willen?

• Welke weerstanden kom je tegen in de markt bij consumenten en overheden?
• Hoe kom je in gesprek met voor- en tegenstanders?
• Hoe maak je transparant wat de voor- en nadelen van de energietransitie zijn
• Hoe omgaan met participatie? Welke aanpak?
• Hoe kun je omgaan met het opstapelen van de opgaven die je tegenkomt als bewoner?

Module 6 PRAKTIJKCASE

• Professionals in de energietransitie
• Beleidsmedewerkers
• Energie-adviseurs
• Ontwerpers
• Projectleiders en werkvoorbereiders bij bouw- en installatiebedrijven
• En voor iedereen die meer wil weten over energietransitie en verduurzaming in de gebouwde omgeving.