Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
Automatisering heeft een lange voorgeschiedenis. De oude Grieken kenden al het begrip automatos voor mechanismen die uit zichzelf handelen of bewegen, aangedreven door een gewicht of waterkracht. Een recenter voorbeeld zijn muziekdozen; kunstig vervaardigde mechanische apparaten die als voorloper van de CD en I-pod kunnen worden beschouwd. Er zat zelfs al een stukje gebruikersprogrammatuur in, een uitwisselbare geponste metalen schijf. Automatisering zoals wij die nu kennen, begon pas vorm te krijgen in de jaren twintig van de vorige eeuw. Elektriciteit speelde daarbij een belangrijke rol, en de telefooncentrales uit de jaren dertig waren de eerste grootschalige toepassing. Parallel daaraan is er de ontwikkeling van de meet-, regelen registratieapparatuur voor de opkomende procesindustrie en klimaattechniek. En ook in de administratieve sector kwam automatisering op gang, met als hoogtepunt de elektromechanische Hollerith machines. Daarna begint het computertijdperk. Eerst de eenvoudige machines met relais, vervolgens de snellere elektronische systemen. Een doorbraak in computerontwerp kwam er pas na de uitvinding van de transistor. Dit op de halfgeleidertechniek gebaseerde component stond aan het begin van een nieuw tijdperk, met als hoogtepunt de komst van de microcomputer. Gelijktijdig is er de introductie van Engelse woorden en begrippen om het nieuwe te kunnen benoemen; zoals in de titel.
In onze nieuwe eeuw is het begrip automatiseren nagenoeg synoniem geworden met het gebruik van computers. De eerste stap op de weg naar automatisering was het gebruik van eenvoudige directwerkende regelaars; want zonder regeling geen automatisering. Het werd een nogal aarzelend begin; de uurlonen waren laag en handregeling meestal goedkoper. Pas geleidelijk aan zou duidelijk worden dat waar menselijke inspanning tekort schoot, investeringen in regelapparatuur zich snel terugverdienden.
Auteur(s): G.W.Draijer