Download dan direct de PDF of lees eerst het beknopte overzicht.
In het voorgaande artikel werd de geschiedenis van onderzoek naar thermisch comfort beschreven en het klimaatkamermodel van Fanger behandeld, dat tot de bekende PMV-PPD-index leidde. Vervolgens zijn de veldonderzoeken van Brager en de Dear en van Nicol en Humpreys beschreven. In dit vervolgartikel worden de normen en richtlijnen behandeld die op genoemde onderzoeken zijn gebaseerd. Ook wordt onderzocht hoe normen en richtlijnen voor thermisch comfort er in de toekomst uit zouden kunnen zien, waarbij een lager energiegebruik en verbeterd comfort de uitgangspunten zijn.
De nationale en internationale normen zijn aanvankelijk allemaal gebaseerd op het PMV/PPDmodel. De belangrijkste normen zijn: NENENISO 7730: 2005 ‘Klimaatomstandigheden – Analytische bepaling en interpretatie van thermische behaaglijkheid door berekeningen van de PMV en PPDwaarden en lokale thermische behaaglijkheid’ (Europese norm); NENEN 15251: 2007 ‘Binnenmilieu gerelateerde input parameters voor ontwerp en beoordeling van energieprestatie van gebouwen voor de kwaliteit van binnenlucht, het thermisch comfort, de verlichting en akoestiek’ (Europese norm); Ashrae standard 55: 2010 ‘Thermal Environmental Conditions for Human Occupancy’ (Verenigde Staten). ISSO74, 2004: “Thermische Behaaglijkheid; eisen voor de binnentemperatuur in gebouwen” (Nederlandse richtlijn).Als voorbeeld worden in tabel 1 enkele grenswaarden, gebaseerd op het PMVmodel, uit NENENISO 7730 gegeven. In de tabel wordt onderscheid gemaakt tussen drie binnenklimaatklassen. Er wordt aangenomen dat klasse A tot meer comfort leidt dan klasse B en C, terwijl klasse B weer beter is dan klasse C. Uit onderzoek in een groot aantal gebouwen bleek dat de temperatuuracceptatie van de bewoners tussen 78 en 87% lag, ongeacht welke klimaatklasse het volgens de metingen betrof [1]. Op basis van het PMVmodel zijn naast normen ook diverse richtlijnen ontwikkeld.
Auteurs: Ing. S.R. (Stanley) Kurvers, TU Delft, Faculteit Bouwkunde, Apogeum Binnenmilieu Consult;
drs. J.L. ( Joe) Leijten, TU Delft, Faculteit Bouwkunde